ატროპინის სულფატი

საერთაშორისო დასახელება - ატროპინის სულფატი
შემადგენლობა: 1 მლ ხსნარი შეიცავს 0.001 გ ატროპინის სულფატს;
დამხმარე ნივთიერებები: ქლორწყალბადმჟავა, საინექციო წყალი.
გამოშვების ფორმა. საინექციო ხსნარი.
ფარმაკოთერაპიული ჯგუფი. ანტიქოლინერგული სამკურნალო საშუალებები.
ფარმაკოლოგიური თვისებები. მოქმედების მექანიზმი განპირობებულია მ_x0002_ქოლინორეცეპტორების ატროპინით შერჩევითი ბლოკადით (ნაკლებად მოქმედებს ნ_x0002_ქოლინორეცეპტორებზე), რის შედეგადაც მ-ქოლინორეცეპტორები უგრძნობნი
ხდებიან აცეტილქოლინის მიმართ, რომელიც წარმოიქმნება პოსტგანგლიური
პარასიმპატიკური ნეირონების დაბოლოებებში. ატროპინის ქოლინორეცეპტორებთან
შეკავშირების უნარი აიხსნება მის მოლეკულაში ფრაგმენტის არსებობით, რომელიც
აახლოვებს მას ენდოგენური ლიგანდას მოლეკულასთან – აცეტილქოლინთან.
ატროპინის სულფატი ამცირებს სანერწყვე, ბრონქული, კუჭისა და საოფლე
ჯირკვლების სეკრეციას, ზრდის ბრონქული სეკრეტის წებოვნებას, თრგუნავს
ბრონქების მოციმციმე ეპითელიუმის წამწამების აქტივობას, მუკოცილიალური
ტრანსპორტის დაქვეითებით, აჩქარებს გულის რითმს, აუმჯობესებს AV-გამტარობას,
ამცირებს გლუვკუნთოვანი ორგანოების ტონუსსა და პერისტალტიკურ კუმშვებს,
ამცირებს კუჭის წვენის რაოდენობასა და ზოგად მჟავიანობას (განსაკუთრებით
სეკრეციის ძლიერი ქოლინერგული რეგულაციისას), ამცირებს კუჭის წვენის
ბაზალურ და ღამის სეკრეციას, ნაკლებად ამცირებს სტიმულირებულ სეკრეციას,
საგრძნობლად აფართოვებს გუგას (ამ დროს შესაძლებელია თვალშიდა წნევის
მომატება). ჰემატოენცეფალურ ბარიერში (ჰებ) შეღწევით ატროპინი თერაპიულ
დოზებში იწვევს სუნთქვის აჩქარებასგამოყენების ჩვენებები. ატროპინის სულფატი ძირითადად ინიშნება როგორც
სიმპტომატური საშუალება, კუჭისა და 12-გოჯა ნაწლავის წყლულოვანი დაავადების,
პილოროსპაზმის, მწვავე პანკრეატიტის, ნაღვლკენჭოვანი დაავადების,
ქოლეცისტიტის, ნაწლავის, საშარდე გზების სპაზმების, ბრონქული ასთმის,
ცთომილი ნერვის ტონუსის მომატების შედეგად განვითარებული ბრადიკარდიის
დროს, სანერწყვე, ბრონქული, კუჭისა და საოფლე ჯირკვლების სეკრეციის
შესამცირებლად, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის რენტგენოლოგიური გამოკვლევის
ჩასატარებლად (ორგანოების ტონუსისა და მოძრაობის აქტივობის შემცირება).
პრეპარატი ასევე გამოიყენება ნარკოზისა და ოპერაციის წინ და ქირურგიული
ოპერაციის დროს როგორც საშუალება, რომელიც ახდენს ბრონქო- და
ლარინგოსპაზმის პრევენციას, რომლებიც განპირობებულია ცთომილი ნერვის
გაღიზიანებით. გარდა ამისა ატროპინი წარმოადგენს სპეციფიურ ანტიდოტს
ქოლინომიმეტური ნაერთებითა და ანტიქოლინესთერაზული ნივთიერებებით (მათ
შორის ფოსფორორგანული) მოწამვლის დროს.გამოყენების წესი და დოზები. ატროპინის სულფატი შეჰყავთ კანქვეშ, კუნთებში,
ვენაში, შიგნით. ქოლინომიმეტურებითა და ანტიქოლინესთერაზული
ნივთიერებებით მოწამვლის დროს ატროპინის სულფატის 0.1% ხსნარი შეჰყავთ
ვენაში, ამ ინტოქსიკაციების ანტიდოტური თერაპიული სქემების მიხედვით
ქოლინესთერაზას რეაქტივატორებთან ერთად ატროპინის გამოყენების
გათვალისწინებით.
მოზრდილებში შიგნით პრეპარატი ინიშნება 4-13 წვეთი 0.1% ხსნარი მიღებაზე 1-2-
ჯერ დღეში, ჭამამდე ან 1 საათში ჭამის შემდეგ. კანქვეშ, ვენაში და კუნთში შეჰყავთ
0.5-1 მლ 0.1% ხსნარი.
უმაღლესი დოზები მოზრდილებისათვის შიგნით და კანქვეშ: ერთჯერადი – 0.001 გ,
დღე-ღამის – 0.003 გ. ატროპინის მიმართ განსაკუთრებით მგრძნობიარენი არიან
სიცოცხლის პირველი 3 თვის ასაკის ბავშვები. ბავშვებში ატროპინი ინიშნება შემდეგი
დოზებით სხეულის წონის 1 კგ-ზე გაანგარიშებით: ახალშობილები და ძუძუს ასაკის
ბავშვები – 0.018 მგ (0.018 მლ 0.1% ხსნარი); 1-5 წლის – 0.016 მგ (0.016 მლ 0.1% ხსნარი);
11-14 წლის – 0.012 მგ (0.012 მლ 0.1% ხსნარი)